KRAKOW/POLONYA
Tarihe
adını yaşadığı mezalim ile yazdıran Polonya'nın küçük şehri Krakow’dayız.
Krakow
yarım günde rahatlıkla dolaşılabilir büyüklükte. Toplam 3 gece 2 tam günlük
gezimizde amacımız şehri ayrıntısıyla gezmek değil, bir günün yarısını şehir sokaklarında dolaşıp diğer yarısını
Oskar Schindler’in Emaye fabrikasını, diğer tam günümüzü de toplama kamplarına
ayırmaktı. Bunun dışında, şehir merkezinde merkez kilise St Mary, ana meydan
Rynek Glowny, Florienska Caddesi, Nazilerden önce Alman ve yahudilerin birlikte
yaşadıkları Kazimierz bölgesi ve şehir merkezine biraz uzakta Wieliczka tuz
madeni ziyaret edilebilir.
Hava Nasıl
Oralarda?
Kış
mevsimi için oldukça soğuktu.
Bisiklet Dostu
mu?
Bisiklet
rahatlıkla sürülebilir
Para Birimi ne?
Zloty
Rynek Glowny:
13.
yüzyıl ortaçağ meydanı. Meydanın etrafı
St Mary Kilisesi, Belediye binası, cafe ve restoranlarla çevirili. Genişce bir
alana sahip bu meydanda Christmas geçmesine rağmen hala kurulu bir Noel pazarı
bulunmaktaydı. Süslü Noel ağacı ve pazarı, nostaljik at arabalarının bulunduğu
ortamda vakit geçirmek bize oldukça keyif verdi.
Florienska Caddesi:
Trafiğe
kapalı alışveriş caddesi.
Caddenin bir ucu tarihi şehir kapısına uzanıyor. |
Kazimierz Bölgesinde bir yahudi anıtı |
Oskar Shindler’in Emaye
Fabrikası:
İzleyenler
bilir gerçek olaylardan ve yaşamdan uyarlanmış olan Schindlerin Listesi filmi
eşim ve beni oldukça etkilemiş öyle ki birkaç kez izleyip her seferinde ayrı duygulara kapılmışızdır. Hazır buralara kadar gelmişken Oscar Schindler'in canı, malı
mülkü pahasına yüzlerce Yahudiyi ölümden kurtardığı dönemin anılarıyla dolu fabrikasının ziyarete açık
olduğunu duyunca ziyaret etmemek
olmazdı. Giriş ücretli, biletleri sıra beklememeniz için internetten almanızı
tavsiye ediyoruz. Online biletiniz var ise direk girebilirsiniz.
Fabrikanın kuruluş öncesi, sonrası Krakow’un ve dönemin siyasi durumu, Nazilerin dönemin insanlarına yaşattıkları işkenceler müze şekline çevrilerek anlatılmış.
Filmi izleyenler bilir, Oscar'ın muhasebecisi Izaak Stern'in ve mezalimden kurtulan daha bir çoklarının isimleri aşağıda görülen odanın iç duvarında yazılı |
Bu fabrikada üretilen emaye malzemeler |
Beni
en etkileyenlerden biri de fabrikanın girişinde yazan ; Kim ki bir insanın
hayatını kurtarır, dünyayı kurtarır... Benim için bu fabrikanın özeti oldu.
(Zaten filmde de etkilemişti beni Ishak Stern’in dillendirdiği bu söz)
Auschwitz-Birkenau
Toplama Kampları:
Nazi
Almanyası tarafından II. Dünya Savaşı döneminde kurulmuş en büyük toplama,
zorunlu çalışma ve katliam kampı. Auschwitz tolplama kampları toplamda 3 büyük
kamptan oluşmakta. Auschwitz I, Auschwitz II (Birkenau) , Auschwitz III
(Monowitz). İlk kurulan ana kamp Auschwitz I Polonya'nın Krakow şehrinin 60 km
uzağında. Auschwitz II, Birkenau köyünde. Auschwitz III ise Monowice (Monowitz) köyünde inşa edilmiş. Biz
bu kamplardan I.sini ve Birkenau’yu ziyaret ettik.
Auschwitz-Birkenau'ya
tüm Avrupa'dan 1,3 milyon insan yerleştirilmiş. Bunların, 1 milyonu Yahudi
olmak üzere 1,1 milyon insanın öldürüldüğü tahmin edilmekte. Yaklaşık 900.000
kişi kampa geldikleri anda doğrudan gaz odalarına gönderilmiş ya da vurularak
öldürülmüş. Kalan ise, hastalık, eksik beslenme, kötü muamele, tıbbi deneyler
nedeniyle ya da gaz odalarında ölmüş.
1940
yılında kurulan ilk kamp Auschwitz I'de tüm kampların yönetim merkezi
bulunuyordu. Burada yaklaşık 70.000 Polonyalı entelektüel ve Sovyet savaş esiri
hayatını kaybetmiştir. Buradan birkaç kare;
Milyonlarca insandan sadece birkaçı... |
Başlarda barakaların durumu yukarıdaki gibi ancak daha sonra koşullar çok kötü bir hal almış. |
Çalışmak özgürleştirir yazıyor hemen kapının üzerinde. |
Birkenau’da
ise çalışma ve imha kampı olarak düzenlenmiş. 6 gaz odası ile ölü yakma
tesisleri bulunmakta. Gaz odasına gönderilmeyen yüz binlerce tutuklu, hayal
edilemeyecek kadar zor koşullar altında çalışmaya zorlanmış, işkence görmüş,
açlığa terk edilmiş, hastalıkları tedavi edilmemiş, tıbbi deneylerde
kullanılmış ve sonunda da gaz odasında öldürülmüştür.
Aşağıda görülen vagonlarla taşınan insanlar yukarıdaki gara getirilip yaşlı, güçsüz ve çocuk olanlar yere ayak basar basmaz direk gruplardan ayrılıp gaz odalarında yakılmaya götürülmüşlerdir. |
İşte o anlara şahitlik eden fotoğraf |
1945'te
Sovyet birlikleri Auschwitz kamplarına gelirler. Orada bırakılmış yaklaşık
yüzlerce tutukludan 200'ü tıbbi yardıma rağmen takip eden günlerde güçsüzlükten
ölür. Ayrıca aç ve bitkin haldeki insanların perişan hallerini gören askerler
derhal yiyecek bir şeyler verirler ancak günlerce aç olan vücutları birden
yemek yemelerine dayanamaz ve yüzlercesinin ölümü bu şekilde olur.
Birkenau'da
yaklaşık 6000 güçsüz ve hasta tutuklu Naziler tarafından geride bırakılmış.
Dezenfekte edilen barakalarda, enfeksiyonlu, besinsiz ve travmalı tutuklulara
bakım yapılmış. Hemen sonrasında dünya kamuoyu bu durum hakkında
bilgilendirilmiş. Kamplarda, Nazilerin geride bıraktığı bir milyondan fazla
giysi, binlerce çift ayakkabı ve 7 ton insan saçı, gözlükler, ölenlerden kalan
protez uzuvlar vs kalmıştır.
Ölenlere ait protez bacaklar |
Binlerce gözlük |
Yorumlar
Yorum Gönder